12-7-2025 13:24
FACT-INFO.AZ » SİYASƏT » Bəşəriyyət II Dünya müharibəsindən bəri ən yüksək hərbi əməliyyatlar səviyyəsi ilə üz-üzədir
12-06-2024, 10:30 | SİYASƏT
Bəşəriyyət II Dünya müharibəsindən bəri ən yüksək hərbi əməliyyatlar səviyyəsi ilə üz-üzədir

Dünyada münasişələr artmaqda davam edir.

İqtisadiyyat və Sülh İnstitutu (IEP) tərəfindən hazırlanmış Qlobal Sülh Indeksində (GPI) qeyd olunan məlumatlarda  göstərilir ki, İkinci Dünya Müharibəsindən bəri dünyada sülhün bu qədər aşağı indeksli səviyyəsi qeydə alınmayıb.

2023-cü ildə münaqişələrin səbəb olduğu ən azı 162 min ölüm hadisəsi qeydə alınıb ki, bu da son 30 ildə ikinci ən yüksək göstəricidir.

2024-cü ilin ilk dörd ayında dünyada münaqişələr nəticəsində ölənlərin sayı 47 minə çatıb və bu tendensiya davam edərsə, 1994-cü ildəki Ruanda soyqırımından bəri ən çox ölüm qeydə alınacaq.

Bu, son 16 ildə Qlobal Sülh Indeksi tərəfindən dünyada sülhün səviyyəsi ilə bağlı qeydə alınan on ikinci pisləşmədir. GPI, sülhün səviyyəsini ölçmək üçün cəmiyyətlərdə təhlükəsizlik səviyyəsini, davam edən daxili və beynəlxalq münaqişələrin miqyasını və ölkələrin hərbiləşmə dərəcəsini təhlil edən 23 göstəricidən istifadə edib.

Ukraynada və Qəzza zolağında gedən döyüş əməliyyatlarından savayı, dünyada daha 54 aktiv münaqişə ocağı mövcuddur. İğtişaşlar getdikcə beynəlxalq xarakter alır: 92 ölkə öz sərhədlərindən kənarda baş verən döyüşlərdə iştirak edir ki, bu da GPI-nin tərtib edilməsindən bəri ən yüksək göstəricidir.

IEP-in icraçı direktoru Maykl Kollinzin bildirdiyinə görə, bu, müharibənin texnoloji təkamülünə cavab reaksiyasıdır. “İndi kiçik qruplar və ya orta qüvvələr kiberhücumlardan və ya dron texnologiyalarından istifadə etməklə, peşəkar ordu ilə mübarizə apara bilirlər. Bu isə eyni münaqişədə müxtəlif iştirakçıların sayının artmasına kömək edir”, - o, deyib.

Bunlar həm də son onilliklərdə olduğu kimi tərəflərdən hər hansı birinin qəti qələbəsi və ya sülh razılaşmaları ilə bitməyən, qeyri-müəyyən müddətə uzanan münaqişələrdir.

“Ölkənin iqtisadi rifahı zorakılıq səviyyəsi ilə tərs mütənasibdir. Silah satmaqla və geosiyasi mövqelərini müəyyən etməklə şəraitdən faydalanan bəzi ölkələr olsa da, müharibədə iştirak heç kimin maraqlarına cavab vermir” - deyə Kollinz əlavə edib: “Sülh səviyyəsinin yüksək olduğu yerdə iqtisadi gəlirlilik də yüksəkdir. Zorakılıq halları məhsuldarlıqda kəsirin yaranması, itirilmiş gəlir və xərclərin artması şəklində iqtisadi itkilərə səbəb olur”.

2023-cü ildə zorakılığın qarşısının alınması, dayandırılması və nəticələrinin aradan qaldırılması ilə bağlı xərclər və iqtisadi səmərəlilik 17,5 trilyon avro təşkil edib. Bu, keçən ilə nisbətən 145 milyard avrodan çox artım deməkdir. Sülh quruculuğu və sülhün qorunması xərcləri 45,6 milyard avro təşkil edib ki, bu da ümumi hərbi xərclərin 0,6 faizindən azdır.




Baxış sayı: 105
Almaniya kansleri: Rusiya Ukraynaya 500 milyard avro təzminat ödəməlidir Dünən, 21:00 Azərbaycan əraziləri Ermənistanın işğalı altında olan zaman əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə veriblər – MƏHKƏMƏ Dünən, 17:00 U.S. Department of State: United States supports those efforts to promote peace and stability in South Caucasus Dünən, 16:30 Vasitəçisiz Azərbaycan-Ermənistan dialoqu daha perspektivli görünür Dünən, 15:30 Sülh gündəliyinə Azərbaycanın effektli təsir göstərəcəyi realdır Dünən, 14:00 “Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirilib Dünən, 12:30 Bakıda növbəti “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası Dünən, 11:30 Beynin bioloji yaşı uzunömürlülüyü müəyyən edir Dünən, 10:30 Ukrayna uşaqların reabilitasiya məqsədilə Azərbaycana gətirilməsinə görə təşəkkür edib Dünən, 10:30 Dövlət Departamenti: Birləşmiş Ştatlar Cənubi Qafqazda sülhün və sabitliyin təşviqi üçün səyləri dəstəkləyir Dünən, 08:30 Xocalı soyqırımı zamanı yaralanmış şəxs: Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım hələ də itkindir 10-07-2025, 21:00 Ukrayna Rusiyanın dondurulmuş aktivlərindən daha 1 milyard avro əldə edib 10-07-2025, 18:30 Khojaly genocide victim: I was able to retrieve my sister's body three days later, my brother is still missing 10-07-2025, 18:00 В рамках очередной поездки в Карабах руководители политических партий Азербайджана посетили Агдам 10-07-2025, 17:30 Əbu-Dabidə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanla görüşü keçirilib 10-07-2025, 15:30 BƏƏ-li nazir: Azərbaycan Cənubi Qafqazdakı əsas tərəfdaşımızdır 10-07-2025, 14:00 Qəbələ Beynəlxalq Musiqi Festivalı 10-07-2025, 11:30 Azərbaycanda talassemiya xəstələrinin sayı açıqlanıb 10-07-2025, 09:30 “Diplomatiya Aləmi” jurnalının 20 illik yubileyi 10-07-2025, 08:30 Ukraynalı uşaqlardan ibarət növbəti qrup reabilitasiya üçün Azərbaycana yola salınıb 10-07-2025, 08:00 XİN: İranın Ermənistandakı səfirinin Xankəndi Zirvə görüşünün yekun sənədi ilə bağlı iddiaları qəbuledilməzdir 9-07-2025, 20:30 Çindən Orta Dəhliz vasitəsilə Avropaya daha bir qatar marşrutu açılıb 9-07-2025, 19:30 Gürcüstanda İkinci Qarabağ müharibəsindən bəhs edən “İstiqamət Şuşadır” kitabı təqdim edilib 9-07-2025, 17:30 Heads of diplomatic service bodies tour Shusha city 9-07-2025, 15:30 Ankara 2026-cı il üçün “Türk dünyasının turizm paytaxtı” elan edilib 9-07-2025, 14:00 BMT-nin sammitində süni intellektin faydaları və yaratdığı problemlər müzakirə olunur 9-07-2025, 11:30 Azərbaycan Respublikasının diplomatik xidmət orqanlarının yaradılmasından 106 il ötür 9-07-2025, 11:30 Sirləri özü ilə qəbirə aparan alim 9-07-2025, 10:30 Araşdırmaya görə işıq yanarkən yatmaq ürək xəstəliyi riskini artırır 9-07-2025, 10:30 Zaqatala şəhərində “Məişət zorakılığına qarşı birlik” adlı layihə icra edilib 8-07-2025, 19:00
Köşə yazarları
Təqvim
«    İyul 2025    »
BeÇaÇCaCŞB
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031