FACT-INFO.AZ » TƏDQİQATLAR-ANALITIKA » Lütfi Zadənin 95 yaşı tamam olur
3-02-2016, 11:55 | TƏDQİQATLAR-ANALITIKA
Lütfi Zadənin 95 yaşı tamam olur

APA-nın məlumatına görə, 1921-ci il fevralın 4-də Bakıda dünyaya göz açan Lütfi Rəhim oğlu Ələsgərzadə ibtidai təhsilini 16 saylı orta məktəbdə başa vurub. 
 1932-ci ildə Ələsgərzadələr ailəsi ata-baba yurdu Cənubi Azərbaycana köçmək məcburiyyətində qalıb. 
Burada orta təhsilini başa vuran Lütfi Zadə Tehran Universitetinin Elektrik mühəndisliyi fakültəsinə daxil olub. Bu təhsil ocağını da müvəffəqiyyətlə başa vurduqdan sonra 23 yaşında Amerika Birləşmiş Ştatlarına gələrək, təhsilini Massaçusets Texnologiya İnstitutunda davam etdirib. Onun dünya elminə məlum olan 6 mühüm nəzəriyyəsinin bünövrəsi də elə burada qoyulub.
 Lütfi Zadə 1944-cü ildən 1959-cu ilə qədər Massaçusets Texnologiya İnstitutunda (ABŞ) və Kolumbiya universitetlərində magistr, doktorluq elmi dərəcələrini alıb. 1959-cu ildən Berkli Universitetində fəaliyyət göstərir, 1963-cü ildən isə "Elektrik mühəndisliyi və kompüter elmləri" kafedrasına rəhbərlik edir. O, bu ali təhsil müəssisəsinin ömürlük professoru seçilmiş yeganə şəxsdir.
 Lütfi Zadəyə dünyada şöhrət qazandıran və istehsalatda geniş tətbiq edilən, eyni zamanda dünya elmində inqilab hesab olunan qeyri-səlis məntiq (Fuzzy Logic) nəzəriyyəsidir. Alimin 51 il öncə işləyib hazırladığı sözügedən nəzəriyyə bir çox şirkətlərə böyük nüfuz qazanmaq və yüksək gəlir əldə etmək imkanı yaradıb. O, eyni zamanda “Təəssüratlar nəzəriyyəsi”, “Sistemlər nəzəriyyəsi”, “Sözlə işləyən kompyuter nəzəriyyəsi”, “Optimal süzgəclər nəzəriyyəsi” kimi dünya elminin inkişafında, onun yeni əsaslar üzərində qurulmasında mühüm rol oynamış elmi kəşflərin müəllifidir.
 Onun haqqında “Müasir elmin korifeyi”, “Dünya dahilərsiz yaşaya bilmir” adlı kitablar yazılıb, “Uzaq və yaxın Lütfi Zadə” sənədli filmi çəkilib, Lütfi Zadə irsi və Süni İntellekt Assosiasiyası, Lütfi Zadə adına Beynəlxalq Müasir Elmlər Akademiyası yaradılıb. Lütfi Zadənin məşhur vəziyyətlər fəzası, dinamik sistemlərin idarə olunma və müşahidə olunma nəzəriyyələri müasir idarəetmə elminin əsasını təşkil edir. ABŞ-ın Milli Kosmik Tədqiqatlar Mərkəzi (NASA) bu nəzəriyyələr əsasında idarəetmə sistemlərini tədqiq edir, layihələndirir və tətbiq edir. Hazırda Yaponiyanın “Mitsubishi“, “Toshiba“, “Sony“, “Canon“, “Sanyo“, “Nissan“, “Honda” və digər nüfuzlu şirkətləri qeyri-səlis məntiq texnologiyasından foto və videokameralar, paltaryuyan maşınlar, vakuum kimyəvi təmizləyiciləri istehsalında, avtomobillərin, qatarların, sənaye proseslərinin idarə olunmasında geniş istifadə edir.
 Qeyd edək ki, Lütfü Zadə 1989-cu ildə qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsinin sənayedəki uğurlarına görə Yaponiyanın elm adamlarına verdiyi ən yüksək mükafat - “Honda” mükafatı ilə təltif olunub. Lütfi Zadə alman alim Maks Plankdan sonra dünyada ikinci alimdir ki, sağlığında həm özünün, həm də nəzəriyyəsinin adını daşıyan elmi mərkəz mövcuddur. 




Baxış sayı: 2 235
“Konstitusiya və Suverenlik İli”nə həsr olunmuş tədbir keçirilib Dünən, 21:00 XİN: Fransa xarici işlər nazirinin anti-Azərbaycan iddialarını qətiyyətlə rədd edir və pisləyirik Dünən, 20:00 Kobaxidze Paşinyanla sülh prosesinin gedişini müzakirə edib Dünən, 20:00 МИД: Решительно отвергаем и осуждаем антиазербайджанские заявления министра иностранных дел Франции Dünən, 17:00 State program for improving transport infrastructure in Baku and surrounding areas approved - ORDER Dünən, 16:00 Baxtiyar Saidov: Daşkənd Bakı və Ankara ilə strateji əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsinin tərəfdarıdır Dünən, 12:00 Azərbaycan regional layihələrin icrasında aparıcı rol oynayır Dünən, 10:30 “Azərbaycanın musiqi qalası Şuşa” kitabı Türkiyədə nəşr olunub Dünən, 10:00 Şalva Papuaşvili: Ədalətli münasibət olmasa, Gürcüstan AŞPA-da iştirak etməyəcək Dünən, 10:00 Trampın bəzi fərmanları ABŞ ordusunda panika yaradıb Dünən, 09:00 Ombudsman: Səsvermə zamanı hüquq pozuntusu və hər hansı dövlət qurumunun müdaxiləsi müşahidə olunmayıb Dünən, 07:30 Gürcüstan mediası Prezident İlham Əliyevin nəqliyyat məsələləri ilə bağlı müşavirədəki çıxışından yazıb 29-01-2025, 20:30 Turkish Foreign Minister hails high-level relations with Azerbaijan and Uzbekistan 29-01-2025, 18:30 Ankarada Azərbaycan, Türkiyə və Özbəkistan XİN başçılarının görüşü olub 29-01-2025, 17:00 Hakan Fidan: Orta Dəhliz Asiya ilə Avropa arasında ticarətin ən təhlükəsiz və sərfəli arteriyasıdır 29-01-2025, 16:30 Algerian TV Channel airs documentary on Azerbaijan 29-01-2025, 15:30 Əcnəbi telekanalda Azərbaycan haqqında sənədli film nümayiş olunub 29-01-2025, 11:30 Tanınmış futbol hakimi Tofiq Bəhramovun anadan olmasından 100 il ötür 29-01-2025, 11:00 Prezident İlham Əliyev 1 saylı seçki məntəqəsində səs verib 29-01-2025, 11:00 Bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsi ilə əlaqədar mətbuat konfransı təşkil olunub 29-01-2025, 10:30 Putin Rusiya-Ukrayna müharibəsinin bitməsinin mümkün tarixlərini açıqlayıb 29-01-2025, 10:00 Şəhid Əmir Kazımovun bu gün doğum günüdür 29-01-2025, 08:00 İmmiqrasiya Fransa hökuməti daxilində fikir ayrılığına səbəb olub 28-01-2025, 20:00 Türkiyə XİN: Türkiyə-Azərbaycan-Özbəkistan formatında görüşlər həmrəyliyin göstəricisidir 28-01-2025, 18:30 Nəqliyyat məsələlərinə həsr olunan müşavirə keçirilib, Prezident İlham Əliyev çıxış edib 28-01-2025, 17:30 Zəngəzur dəhlizi artıq dünyada qəbul edilmiş termindir - PREZİDENT 28-01-2025, 16:30 Western Azerbaijan Community’s letter to UN Secretary-General circulated as official documents of the organization 28-01-2025, 15:00 Magistraturaya sənəd qəbulu başa çatıb - 22 minə yaxın bakalavr ərizəsini təsdiqləyib 28-01-2025, 11:30 İstintaqın əhatə dairəsi genişlənməlidir 28-01-2025, 11:30 Qərbi Azərbaycan İcmasının məktubu Təhlükəsizlik Şurasının rəsmi sənədləri kimi yayılıb 28-01-2025, 11:00
Köşə yazarları
Təqvim
«    Yanvar 2025    »
BeÇaÇCaCŞB
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031