15-6-2025 8:59
FACT-INFO.AZ » CƏMİYYƏT » Bəşəriyyət sürətlə əqli geriləmə yaşayır
14-04-2025, 08:30 | CƏMİYYƏT
Bəşəriyyət sürətlə əqli geriləmə yaşayır

Müasir cəmiyyət intellektual inkişaf səviyyəsində əhəmiyyətli dəyişikliklər yaşayır və bu dəyişikliklər COVID-19 pandemiyasından çox əvvəl başlayıb.

Fact-info.az  aztibb.az-a istinadən xəbər verir ki, Beynəlxalq PISA (Beynəlxalq Şagirdlərin Qiymətləndirilməsi Proqramı) testlərinin nəticələri göstərdiyi kimi, əqli geriləmə prosesini 2010-cu ildən izləmək olar.

Araşdırmaya görə, inkişaf etmiş ölkələrdə yetkin əhalinin dörddə biri əsas riyazi problemləri həll etməkdə çətinlik çəkir, ABŞ-da isə bu rəqəm 35 faizə çatır. Bundan əlavə, uzun müddət bir işə cəmləşə bilməyən 18 yaşlı gənclərin sayı demək olar ki, iki dəfə artıb. Sorğuda iştirak edənlərin yarısı ildə yalnız bir kitab oxuya bilib. Bir çox tədqiqatçı və jurnalist diqqətin və zehni qabiliyyətin bu sürətlə azalmasının səbəbini müasir texnologiyaların: smartfonlar, sosial şəbəkələr və TikTok-da izlədikləri qısa videolar ilə əlaqələndirirlər.

Ancaq problem daha dərində ola bilər. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsinin antropologiya kafedrasının dosenti Stanislav Drobışevski, neandertalların beyin həcminin orta hesabla müasir insanlarınkından daha böyük olduğuna bildirib. Müasir cəmiyyət kollektiv intellektə arxalanır və resurs tutumlu neyronları ilk növbədə peşəkar bilik və bacarıqlara sərf edir.

Eyni zamanda, bir paradoks da var: intellektual böhrandan danışılsa da, teatrlar, filarmoniyalar, sərgi salonları tez-tez dolu olur, gənclər isə aktiv şəkildə ikinci və üçüncü ali təhsil alır, ssenaristlik kurslarına gedir, şəhərin qəhvəxanalarında həvəslə noutbukda işləyirlər. Bu ziddiyyət onu göstərir ki, hər şey o qədər də aydın deyil.

Bəzi ekspertlər hesab edir ki, cəhalətin artmasının səbəbləri beyindəki bioloji dəyişikliklərdə deyil, sosial-mədəni tendensiyalardadır. "Asan pul" və "zəhmətsiz yaşamaq" ideallarının yayılması, həmçinin aşağı giriş həddi ilə əyləncə məzmununun üstünlüyü insanlarda dərin bilik və tənqidi düşüncənin artıq lazım olmadığını hiss etdirir. Bununla belə, sual qalır: bu, intellektin ümumi azalmasının sübutudur, yoxsa sadəcə müasir cəmiyyətdə dəyişən prioritetlərin əksidir? 




Baxış sayı: 80
Aydın Kərimov: Şuşada 20-dən çox tarixi abidə, o cümlədən 5 məscid bərpa olunub Bu gün, 11:00 Azərbaycanda Milli Qurtuluş Günüdür Bu gün, 10:30 Prezident İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib Bu gün, 10:00 Qurtuluş məfkurəsi: müstəqilliyin dönməzliyini təmin edən Zəfər salnaməsi Dünən, 11:30 İsrail Tehranda ZRK infrastrukturunun məhv edildiyini açıqlayıb Dünən, 11:00 İran XİN: ABŞ ilə nüvə dosyesi üzrə danışıqlar mənasızlaşıb Dünən, 11:00 Levon Mnatsakanyan: Silahları Ermənistan silahlı qüvvələrindən onların tərkib hissəsi kimi alırdıq – MƏHKƏMƏ Dünən, 08:00 Ürək çatışmazlığına çarə tapıldı Dünən, 07:30 Şuşa Bəyannaməsi – dostluqdan strateji əməkdaşlığa gedən yol 13-06-2025, 16:00 İran İsrailin hücumuna görə BMT Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclasını tələb edib 13-06-2025, 14:30 TDT-nin mülki müdafiə mexanizminin təsis edilməsi haqqında saziş ratifikasiya edildi 13-06-2025, 12:00 Azərbaycanın İsraildəki səfirliyi vətəndaşlara müraciət edib 13-06-2025, 12:00 Prezident İlham Əliyev Türkdilli Dövlətlər Birliyi Onkoloqlarının Birinci Konqresinin iştirakçılarını təbrik edib 13-06-2025, 12:00 Xankəndində iclas keçirilib 13-06-2025, 09:00 Kazakh President meets with Speakers of Parliaments of TURKPA member states 12-06-2025, 17:00 На суде раскрыты новые факты, касающиеся мин, установленных на некогда оккупированных территориях Азербайджана 12-06-2025, 17:00 Azərbaycanın vaxtilə işğal altında olan ərazilərində mina basdırılması ilə bağlı məhkəmədə yeni faktlar açıqlanıb 12-06-2025, 16:00 “Füzuli qəzəlləri Azərbaycan musiqisində” 12-06-2025, 11:30 Prezident: Azərbaycan və Rusiya xalqlarını sıx dostluq, mehriban qonşuluq və qarşılıqlı dəstək münasibətləri birləşdirir 12-06-2025, 11:30 TÜRKPA-ya sədrlik Azərbaycandan Qazaxıstana keçib 12-06-2025, 11:30 Beynəlxalq Əmək Təşkilatı: dünyada 137 milyon uşaq əməyə cəlb olunub 12-06-2025, 11:00 Azərbaycan və Gürcüstan hərbi tibb mütəxəssisləri arasında görüş keçirilib 12-06-2025, 10:30 Azərbaycan dəniz ekosistemlərinin qorunması istiqamətində mühüm addımlar atır 12-06-2025, 08:00 TDT-nin Bakıda keçirilən tədbirində Orta Dəhlizin strateji rolu müzakirə edilib 12-06-2025, 07:30 Vətən müharibəsindəki Zəfərimizin 5 illiyinə həsr olunmuş “Şahin” hərbi-idman oyunlarının final mərhələsi keçirilib 11-06-2025, 20:30 На международном мероприятии в Будапеште представлена информация об истории вопроса Западного Азербайджана 11-06-2025, 15:00 New edition of IRS-Heritage magazine published in German 11-06-2025, 15:00 “İRS” jurnalının alman dilində yeni nömrəsi işıq üzü görmüşdür 11-06-2025, 15:00 “Orta və kiçik biznesin inkişafında pərakəndə sektorun rolu” mövzusunda keçirilən müsabiqənin qalibləri mükafatlandırılıb 11-06-2025, 14:30 Medinski “Qarabağ”ı məqsədli xatırlatdi: Mesaj nədir? 11-06-2025, 14:30
Köşə yazarları
Təqvim
«    İyun 2025    »
BeÇaÇCaCŞB
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30