Bu mövzu hər cəhətdən ağrılıdır. Ona görə ağrılı və ağır söhbətdi ki,onların əksəriyyəti haqq dünyasına qovuşub, həm də cavan yaşlarında. Onların müasirləri, həmyaşıdları artıq ixtiyar yaşlarındadırlar. Başlanan söhbət, ixtilat istər-istəməz göz yaşları ilə başlayıb, göz yaşları ilə də qapanacaq. O şəhidlərin əksəriyyəti gənclər olub.
Yazda gələn qara yel kimi müharibə gülü burnunda olan tumurcuq kimi gəncləri tutub. Əlbəttə ki, yaşlılar da bu lüzumsuz müharibələrin qurbanına çevriliblər. Diplomatiya öləndə savaş başlayır, qonşunun qonşuya xəyanəti isə nə yerə sığan deyil, nə göyə, nə də kitaba. Mənfur qonşularımız ermənilər (onlara qonşu demək də caiz deyil) gözünü açandan, gəlib torpaqlarımızda məskunlaşandan üzü bəri bizə, bizim adət ənənələrimizə, musiqimizə, tariximizə, adımıza qənim kəsilərək özününküləşdirməyə çalışıblar..
Hər bir erməni hansı sahədə olursa-olsun qisas hərisliyi ilə azərbaycanlıya xəyanət edib. Bizim çörəyimiz onların burnundan nə vaxt gələcək hələ məlum deyil. Nankorluq onların qanındadır. Onları buna vadar edən nədir axı?!
Bu günlərdə Əkrəm Bəydəmirlinin müəllifliyi ilə”1918-ci il hadisələri: dünyasını dəyişən şahidlər, unudulmayan tarix” adlı kitab dərc olunub. Kitab Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə Sosial Rifah və Tədqiqatlar İctimai Birliyi tərəfindən “Virtual məkanda Qarabağ həqiqətlərinin beynəlxalq auditoriyaya çatdırılması” layihəsi çərçivəsində çap edilmişdir. Bu gün 1918-ci il soyqırımının yenidən araşdırılması zərurəti günümüzün ən vacib məsələlərindəndir.O tarixi araşdırdıqca onlarla yeni faktlar meydana çıxır, törətdiyi əməllər, cinayətlər nankor sahiblərinin üzünə dirənir, gec-tez onları beynəlxalq məhkəmə qarşında ifşa etməyə əsas verir. Bu labüddür, danılmazdır.
Əkrəm Bəydəmirli xeyli əziyyət çəkib, evbəev, küçəbəküçə, kənbəkənd gəzərək hər bir yaşlı nəslin nümayəndəsi ilə mərhəmcəsinə söhbətləşib, səbrlə onları dinləyib və lazımi matüerialları toplaya bilib.Yuxusunu ərşə çəkən hadisələrin qaranlıq məqamlarına işıq salmağa, aydınlıq gətirməyə qismən də olsa müvəffəq olub. İllərlə yığılıb qalmış problemləri bir günə, bir aya, heç bir ilə də həll etmək asan iş deyil. Sinni 90-nı haqlamış ixtiyarlardan söz almaq həm savab, həm də vacib əməllərdəndir. Hər halda kitab uğurlu alınıb.
Kitab haqqında müfəssəl danışmaq istəmirəm, çünki, hər bir azərbaycanlının belə kitabları oxuması hava, su kimi vacibdir. Bu qiryət(qeyrət) məsələsidir, toyda oynamaq deyil ki, yerli-yersiz ortaya düşüb canından bezmişləri lazımsız və lüzumsuz diringələrinlə bezdirəsən. Kitabda qoyulan məsələrlər Əkrəm Bəydəmirlinin uğurudur. Mən də Əkrəmin görüşüb söhbətləşdiyi ağsaqqalları tanıyıram, ama, (mən “amma”nı bir “m” hərfiylə yazıramsa,deməli bir şey bilib yazıram, bunun öz məziyyətləri var, qüsura baxmayın) dizimdə təpər, ürəyimdə istək tapıb o işləri görə bilməmişəm. Əkrəm Bəydəmirli görə bilib. Bütün bunlara görə kitabın müəllifinə çox sağ ol düşür.
Kitab haqqında xüsusi publisist yazı yazmaq niyyətində idim, üzürlü hesab eləsin Əkrəm ki, yazı informasiya xarakterli oldu, vaxtım çox olduğu üçün ətraflı yazı hazırlaya bilmədim, qismət olsun ikinci kitabı üçün bir publisist yazı məndə. Əkrəm Bəydəmirlinin kitabını diqqətlə oxumuşdum, qeydlərim də hazır idi, iş-işi basırdı deyə yazı bu gün tamamlandı, kitabdakı faktlar,geniş miqyaslı araşdırmalar ürəyimizdən xəbər verir. Kitabı oxumaq kitab haqqında danışmaqdan daha əfzəldir.Buyurun, hörmətli oxucular, söz sizindir.
Eldar Səfa ŞAHVƏLƏDLİ
Baxış sayı: 2 484