Müvəkkil Hüquq Mərkəzinin "Qərbi Azərbaycan haqqında həqiqətlərin araşdırılması və təbliği" layihəsi çərçivəsində Göyçə mahalının Mollalı (Alçalı) kəndindən Bərdə rayonunun İmirli kəndinə deportasiya edilmiş əhalinin iztirab dolu məcaralı həyat hekayəsinə işıq salan Baxış Fətəliyev həyacansız dinləmək mümkün deyil.
Fətəliev Baxış Həsən oğlu 1940-cı ildə Göyçə mahalının Mollalı (Alçalı) kəndində anadan olub. 1947-ci ilin sentyabrında Mollalıda birinci sinifə gedib, 2-ci sinifə kimi Mollalıda oxuyub. 1949-cu ildə Mollalı kəndindən təxminən on ailə deportasiya edilərək Əlibayramlı (Şirvan) rayonun Cəngən kəndinə getməli olublar 1951-ci lədək orada yaşayıblar.
B.Fətəliyev: “3-cü sinifi Muğan Gəncəli kəndində davam etdim. Orada iqlimə uyğunlaşa bilmədik. Çox böyük çətinliklə köç biletlərimizi dəyişdirib Bərdə rayonun İmirli kəndinə köçdük. Sonra 7-ci sinfə kimi Şahvəllər kəndində oxudum. 1955-ci il Ağdam Mexanikiləşmə Texnikomuna daxil olmuşam. 1959-cu ildə Texnikomu bitirib. 1963-cü ildək 3 il kolxozda işləyib. işlədim. 1963/1969-cü illərdə Kəncə Kənd Təsərrüfatı İnstitunda ali təhsil almışam. 1963-cü ildən 1970-ci ildə Bərdə rayonun Su Meloraisya İdarəsində, Qarabağ Tikinti İdarəsində baş mexanik kalon rəisi işləmişəm. 1970-ci ildə Bərdə rayon Partiya Komitəsinin qərarı ilə Bərdə rayonun 4 Nömrəli Mexanikiləşdirmə İdarəsinin rəsi təyin olunudum. 1977-ci ildə Bərdə rayonun Maşın Melorasiya Stansiyasının direktoru təyin olundum. 1977-ci ildən Bərdə Komnust Partiaysının Bürosunun qərarı ilə E.Telman adına kolxozun sədri işlədim”.
1981-ci ildə Bərdə rayon Yol İdarəsinin müdiri. 1985-ci ildə 4 nömrəli Beton Məmulatları zavodunun müdir vəzifəsində işləyib. Əməkdə igidliyə görə medal. Qırmızı əmək bayrağı ordeni. 2 çağırış rayon sovetinin deputatı olub. Hazırda Bərdə rayonun İmirli (Əmirli) kəndində yaşayır.
B.Fətəliyev Mollalı kəndindin tarixi haqqında belə söyləyir: “ Kəndimizin əhalisi Türkiyənin Axura kəndindən Əvvəlcə Zəngibasara gəliblər orada bir kəndə məskunlaşıblar. Kəndə su qıtlığı olduğundan axtara-axtara Göyçə mahalının Mollalı (kəndin adı müxtəlif vaxtlarda Qəfərli, Alaçalı adlandırılıb) kəndinin, yurd yeri seçiblər. Mollalı dağ yeri olub. Kəndin əvvəlcə əhalisi yalnız Azərbaycan türkləndən ibarət olub. Sonra otuzuncu illərdə ermənilər də gəlməyə başlayıb. 1947-ci ildə isə Livan ermənilərinin kütləvi köçü başlayıb yalnız bundan sonra kənd əhalisinin 50 faizi erməni 50 faizi isə müsəlman oldu.
B.Fətəliyev köç hadisəsini belə xatırlayır: “1949-cu ilin dekabr ayında qarlı yağışlı dumanlı bir gündə bizi gətrdilər Yerevanda bir gün qaldıqdan sonra yük vaqonlarına mindirib Əli bayramlının Cəngən kəndinə gətirdilər. Bizi böldülər yerli adamların evlərinə. Atam Həsən kişi 100 qoyun gətirmişdi Cəngən kəndində qoyunlar hamsı istiyə düşdü öldülər. Kəndimizin 3 cavan gəlini Rübabə, Cəvahir (Məhərrəm əmimin qızı ) Sarıtel Kürdə boğuldular. Rübabə ilə Cəvahiri xilas etmək mümkün olmadı anacaq Sarıteli çətinliklə xilas etdilər. Biz artıq başa düşdük ki, bu iqlimdə yaşaya bilməyəcəyik. Mollalı kəndinin sakinləri Fətəliyev Məhyəddin , Hüseynov Kamil, Həsənov Fərzalı, Abbasov Həmid, və.s Bakıya köç komisiyasına bildiridilər ki biz bu şəraitdə yaşaya bilmirik. Köç komisiyası bildirdilər ki, siz gedib özünüz yer müəyyənləşdirin biz sizə həmin yerə köçməyə yardım edərik. Biz gəldik Bərdə rayonunun İmirli kəndində öz həmyerlilərimizin olduğunu bilib buranı uyğun gördük və buraya köçdük. 1952-ci ildə köç komissiyasının razılığı ilə kolxoza daxil olduq”.
B.Fətəliyevin ən böyük arzusu dünyaya göz açdığı doğma Mollalı kəndində qayıtmaqdır.
Səməd Vəkilov
Baxış sayı: 157