Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, “Global İletişim Ortağı” olduğu Antalya Diplomasi Forumu 2022 (ADF) kapsamında Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerini değerlendirdi.

Ermenistan-Azerbaycan arasında uzun yıllardır ilişkilerin olmamasının asıl nedeninin “işgal faktörü” olduğunu söyleyen Bayramov, “Herkes biliyor ki 30 yılı aşkın süredir, 90’lı yılların başlarından bu yana Ermenistan, Azerbaycan topraklarını güç kullanarak işgal etmiştir ve Azerbaycan vatandaşları yerlerinden edilmiştir.” dedi.

Bayramov, Azerbaycan’ın lehine alınan dört BM Güvenlik Konseyi kararına rağmen işgale ilişkin bir sonuç alınamadığını işaret ederek, “Bu da ilişkilerimizin kurulmasına esas engel teşkil etmiştir.” ifadesini kullandı.

Ermenistan’ın işgali altındaki toprakların kurtarılması için 27 Eylül 2020’de başlatılan 44 günlük Vatan Savaşı’ndan sonra Azerbaycan’ın bu konuda çok net mesajlar verdiğini dile getiren Bayramov, “Mesaj şundan ibaretti: İlişkilerimizin aleyhine sebep olan ‘işgal’ faktörü artık ortadan kalktı. Bu durumda Azerbaycan tarafı, geçmişin tüm zorluk ve sorunlarına rağmen Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesinden yanadır.” diye konuştu.

Bayramov, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in bir yıl önce Ermenistan’a “Barış imzalamaya hazırız” mesajı verdiğini hatırlatarak, şöyle devam etti:

“Bir yıla yakın süredir Ermenistan tarafından bizim teklifimize herhangi bir karşılık verilmemiştir. Azerbaycan tarafı iyi niyetini göstermek için, bu yakınlarda Ermenistan’a yeni bir teklifte bulundu. Teklif, Ermenistan kendinin hali hazırda ateşkes üzerinde çalışmaya hazır olmadığını düşünüyorsa, ateşkes konusu büyük kapsamlı bir belge olabilir çünkü… Biz Ermenistan tarafına, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesini özünde ihtiva eden bazı temel ilkeler önerdik. Devletler arası ilişkilerin düzenlenmesine dair temel ilkelere ve geleneklere uygun görüş bildirdik ve bunu teyit ettik. Dedik ki, ‘Bazı ilkeler temelinde ilişkileri geliştirmeye hazırız.’ Ermenistan’ın bunlara bakıp görüşünü bildirmelidir. Ermenistan samimi bir şekilde münasebetlerin normalleşmesini istiyorsa, bu onlar için çok güzel bir fırsattır. Yakın zamanda Ermenistan’ın yanıtı belli olacak ve bundan sonra buna uygun adımları tabii biz atacağız.”

Bir sayfalık belgede 5 temel ilke

Bayramov, teklifin yakın zamanda iletildiğini belirterek, “Bir sayfalık belge. Temel ilkeler belirlendi ve bu ilkeler teklif edildi. Ermenistan tarafının ilişkilerin normalleşmesini istiyorsa onlar bu teklife yaklaşımlarını hemen bildirmeli. Yalnız şunu belirtmeliyim ki o belgede kayda geçen ilkelerin hepsi, uluslararası ilişkilere dair ilkelerdir, orada hiç bir olağan dışı yorum yoktur.” ifadesini kullandı.

Azerbaycan tarafından defalarca altı çizilen, iki ülke arasında sınırların belirlenmesi konusunun da bu teklifler arasında olduğunu söyleyen Bayramov, Azerbaycan tarafının bu meselelerin çözülmesini teklif ettiğini ama Ermenistan’ın hep önkoşullar ileri sürdüğünü belirtti.

Bayramov, sürecin başlatılması için önkoşulların kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, “İki taraflı bir iş birliği grubu kurulmalı ve bu grup çalışmalarına başlamalıdır.” diye konuştu.

Azerbaycan’ın Ermenistan’a yaptığı teklife ilişkin Bayramov, “Beş ana madde var. Görüşlerimiz beş maddede listelendi.” dedi.

Bayramov, Ermenistan’a bir yıl kadar önce yaptıkları teklifin yanıtsız kaldığını hatırlatarak, “Şimdi Ermenistan tarafının ne kadar samimi olduğunu şimdi bu ikinci teklife vereceği cevaba bakarak yakın zamanda göreceğiz.” diye konuştu.